Với bối cảnh lịch sử trong gần 100 năm kể từ cuộc khởi nghĩa Khăn Vàng cuối đời Đông Hán cho tới khi nhà Tây Tấn thống nhất Trung Hoa, bộ tiểu thuyết này thuật lại câu truyện hưng suy của ba nhà Ngụy, Thục, Ngô. Bộ sáng tác tái hiện lịch sử của một thời kỳ chiến loạn, quốc gia phân tranh, xã hội biến động, người dân loạn lạc, phản ánh tính chất tàn khốc của một thời kỳ trong lịch sử Trung Hoa, thường được biết đến dưới tên gọi ” thời Tam Quốc”. Về nghệ thuật “Tam Quốc Diễn Nghĩa” có lối suy nghĩ độc đáo, cấu tứ hùng vĩ, bút pháp và ngôn ngữ kỳ tuyệt, có ảnh hưởng sâu rộng đến văn học Trung Quốc suốt mấy trăm năm qua.